Στο παρόν άρθρο θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε τις κατηγορίες των οδηγών (guides) που υπάρχουν στον εμπόριο. Θα μιλήσουμε μόνο για τα υλικά κατασκευής και τις διαφορές τους, αλλά και για τα χαρακτηριστικά και την λειτουργικότητα που προσδίδουν στο blank του καλαμιού μας ανάλογα το μέγεθος, τον αριθμό και τη θέση τους σε αυτό.Τι είναι οδηγός του καλαμιού και ποιος είναι ο ρόλος του?
Λέγοντας οδηγό εννοούμε το μεταλλικό κυκλικό πλαίσιο που είναι δεμένο πάνω στο καλάμι μας , συνήθως με ένα κεραμικό υλικό στο εσωτερικό του.
Σκοπός του είναι να κρατάει την πετονιά σε απόσταση από το καλάμι και επιπλέον να παρέχει μια λεία επιφάνεια για να γλιστρά η πετονιά/νήμα , να έχουμε λιγότερες τριβές και άρα θερμοκρασία.
Επιπλέον μας βοηθούν στο να έχουμε ακρίβεια στην βολή μας δίνοντας τροχιά , όπως ακριβώς κάνει μια κάνη όπλου σε μια σφαίρα .
Τέλος ο οδηγός είναι ο ενδιάμεσος σε τεχνικές που απαιτείται επαφή του ψαρά με τεχνητό δόλωμα και είναι αυτός που θα μεταφέρει την αίσθηση της κίνησης του τεχνητού μας, μέσω των δονήσεων από την πετονιά στο καλάμι.
Ιστορική αναδρομή
Παλαιότερα όλοι οι οδηγοί κατασκευάζονταν από ατσάλι και κάποιοι είχαν και μια επικάλυψη χρωμίου.
Την δεκαετία του 60 για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε κεραμικό υλικό στο εσωτερικό τους, εμποδίζοντας έτσι την φθορά του μετάλλου. Τα κεραμικά δαχτυλίδια παρόλα αυτά παρουσίαζαν δύο προβλήματα.
Το πολύ μεγάλο βάρος τους και την τάση τους να ξεκολλάνε ή να σπάνε πολύ εύκολα μετά από μια πτώση. Έτσι λοιπόν σιγά άρχισαν να αντικαθίστανται με πιο σύγχρονα υλικά που θα αναφέρουμε αναλυτικά παρακάτω.
Πόσους οδηγούς πρέπει να έχει το καλάμι μου?
Μιλώντας λίγο γενικά γιατί μεγάλη σημασία έχει και το υλικό κατασκευής των οδηγών, ένα καλάμι με περισσότερους οδηγούς σε σχέση με ένα όμοιο με λιγότερους, δίνει καλύτερη απόσταση στην βολή, και μεγαλύτερη ακρίβεια στις κινήσεις μας, είτε αυτό είναι χρήση τεχνητού, είτε μάχη με ένα ψάρι.
Αυτό συμβαίνει γιατί το καλάμι λυγίζει πιο προοδευτικά και η ενέργεια και η πίεση κατανέμεται ομοιόμορφα σε αυτό. Για να έχουμε μια εικόνα περίπου κάθε 30cm καλαμιού πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον ένας ή και παραπάνω οδηγός.
Υλικά κατασκευής.
Ας δούμε λοιπόν τις κυριότερες κατηγορίες οδηγών με βάση τα υλικά που κατασκευάζονται και τις διαφορές τους.
1) Aluminum Oxide
Ένα από τα πιο διαδεδομένα υλικά κατασκευής σε σχετικά χαμηλή τιμή με εξαιρετικά λεία επιφάνεια.
Στο εμπόριο υπάρχουν οι παρακάτω υποκατηγορίες.
O Ring
Είναι οι οικονομικότερες σειρές οδηγών, χρώματος σκούρο καφέ. Το κεραμικό υλικό Aluminum Oxide γυαλίζεται με διαμάντι ώστε να μην έχει τριβές και έχει σχετικά καλή αντοχή στα ραγίσματα από πτώσεις.
Hardloy
Ένα βελτιωμένο κράμα του Aluminum Oxide που του δίνει μεγαλύτερη σκληρότητα, μικρότερο βάρος και καλύτερη απαγωγή θερμότητας είναι το Hardloy. Είναι η επόμενη οικονομικότερη επιλογή μας.
Alconite
Ένα ακόμα κράμα κατασκευασμένο από την Fuji που τα χαρακτηριστικά του πλησιάζουν αυτά των Sic οδηγών. Σε σχέση με το μέσο όρο των οδηγών του εμπορίου είναι 35% πιο ελαφρύς, 50% πιο ισχυρός, πιο λεπτός και με πολύ μεγάλη απαγωγή θερμότητας. Η λίανση γίνεται με διαμάντι και η επιφάνεια είναι πολύ πιο λεία από τους οδηγούς Hardloy.
2)Titanium
Μια από τις νεότερες και ακριβότερες επιλογές. Το υλικό αυτό έχει 4 με 5 φορές λιγότερο βάρος, είναι 3 φορές πιο σκληρό και με δυνατότητα αν λυγίσει να επανέλθει στην αρχική του θέση. Στην ουσία έχουμε ένα υλικό συγχρόνως πολύ σκληρό και ελαστικό.
Χαρακτηριστική είναι η παρακάτω φωτογραφία από το επίσημο site της Fuji
Είναι η νούμερο ένα επιλογή υλικού για το εξωτερικό των οδηγών.
3)Sic
Τα αρχικά προέρχονται από το Silicon carbide και θεωρείται το καλύτερο υλικό κατασκευής οδηγών στις μέρες μας. Είναι ελαφρύτερο ,λεπτότερο και πιο λείο από όλα τα άλλα υλικά με αποτέλεσμα να έχουμε λιγότερες τριβές.
Αυτό πρακτικά σημαίνει καλύτερες βολές, μεγαλύτερη απαγωγή θερμότητας και κάνει τον οδηγό τον πιο κατάλληλο για χρήση νήματος.
4)Sin
Οι οδηγοί Sin από τo Silicon Nitride κάνανε την εμφάνισή τους το 2004 από την Fuji. Ανήκουν στην κατηγορία "heavy duty guides" δηλαδή οδηγοί για «βαριές δουλείες», Το το υλικό τους χρησιμοποιείται για να κατασκευαστούν εξαρτήματα για μηχανές Τζετ, είναι 30% ελαφρύτερο από τους απλούς οδηγούς και πολύ πιο ανθεκτικό. Χρησιμοποιείται κυρίως για καλάμια για ψάρεμα από βάρκα.
5)Gold Cermet
Για τους απαιτητικούς του είδους η Fuji έχει κατασκευάσει τους οδηγούς Gold Cermet. Το περίγραμμα είναι από Titanium και το εσωτερικό από ένα κράμα χρυσού. Είναι δυο φορές πιο λείο από τους Sic, ελαφρύτερο και φυσικά αδιάβρωτο όσα χρόνια και αν περάσουν σε όλες τις συνθήκες.
Ο νο1 οδηγός στην παγκόσμια αγορά όχι και σε τόσο προσιτή τιμή.
6) Roller Guides
Τέλος για ψάρεμα από βάρκα και μεγάλα θηράματα έχουμε τους οδηγούς Roller, κατάλληλους για κοντά και δυνατά καλάμια.
Fuji K Guides
Πρόκειται για μια ειδική περίπτωση οδηγών και καλό είναι να την αναπτύξουμε ξεχωριστά.
To 2009 στο ICAST (International Convention of Allied Sportfishing Trades) κάτι δηλαδή σαν την δική μας Natex αλλά με 9000 περίπτερα και καινοτομίες από κατασκευαστές όλου του κόσμου, η Fuji παρουσίασε τους K Guides. Αποτέλεσμα 5 ετών πειραμάτων δοκιμών και σχεδιασμού οι συγκεκριμένοι οδηγοί, λύνουν το πρόβλημα των μπλεξιμάτων του νήματος πάνω σε αυτούς, που συνήθως είχε ως αποτέλεσμα το σπάσιμο του κατά την βολή.
Τα σημεία κλειδιά για να το πετύχει αυτό ήταν 3.
1)Frame To frame το εξωτερικό δηλαδή των οδηγών είναι σε όλα του τα σημεία διαμέτρου λίγο παραπάνω από το δαχτυλίδι στο εσωτερικό του οδηγού. Με τον τρόπο αυτόν τα "loops" και τα μπερδέματα που δημιουργούνται στο νήμα έχουν την τάση να ανεβαίνουν προς τα πάνω, στο μικρότερης διαμέτρου δηλαδή κομμάτι του οδηγού.
2)Surface Το υλικό κατασκευής του frame (titanium) είναι γυαλισμένο με μεγάλη ακρίβεια και έτσι δεν επιτρέπει στο νήμα να καθυστερήσει έστω και λίγο λόγο της τριβής, με πιθανό αποτέλεσμα να βοηθήσει στην δημιουργία ενός κόμπου.
3)Ring To ίδιο το δαχτυλίδι του οδηγού (Ring) γέρνει ελαφρώς προς τα εμπρός, είναι τοποθετημένο δηλαδή σε γωνία, με αποτέλεσμα να συμβάλλει ακόμα περισσότερο στο να ωθείται ο κόμπος προς την κορυφή του οδηγού και να απελευθερώνεται από αυτόν.
Υλικά κατασκευής K Guides
Όπως είπαμε και παραπάνω το εξωτερικό (frame) είναι κατασκευασμένο από Titanium συνδυάζει δηλαδή αντοχή στην φθορά από χτυπήματα και διάβρωση και χαμηλό βάρος.
Οι Fuji για το εσωτερικό των K οδηγών χρησιμοποιεί SIC ή Alconite. Έτσι στην ουσία οι K Guides Alconite είναι οι μόνοι Alconite οδηγοί με Frame Titanium.
